Bạn đang xây nhà hoặc cải tạo hệ thống xử lý nước thải và muốn tìm hiểu về bể phốt 4 ngăn? Đây là loại bể tự hoại hiện đại, được thiết kế nhằm nâng cao hiệu quả lắng lọc và xử lý chất thải sinh hoạt. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết từ khái niệm, cấu tạo, nguyên lý hoạt động đến cách xây dựng bể phốt 4 ngăn đúng kỹ thuật giúp bạn có thêm kiến thức để lựa chọn, thi công và sử dụng bể phốt một cách hiệu quả và bền lâu.
Bể phốt 4 ngăn là gì?
Bể phốt 4 ngăn là dạng công trình vệ sinh ngầm được xây bằng bê tông, gạch hoặc composite, có 4 ngăn tách biệt với thể tích phân bố theo chức năng. Thông thường, ngăn 1 chiếm khoảng 50% tổng dung tích để lắng chất thải sơ cấp, ngăn 2 lắng tiếp, ngăn 3 lọc thô, ngăn 4 xử lý nước thải giúp trong sạch hơn trước khi thoát ra môi trường. Thiết kế này được khuyến nghị trong các công trình có lưu lượng nước thải lớn và yêu cầu xử lý cao.
Ưu điểm của bể phốt 4 ngăn so với loại bể 2-3 ngăn là bể 4 ngăn có thể tích lớn hơn có thể chứa được khối lượng chất thải lớn kéo dài được thời gian hút bể phốt định kỳ, bể 4 ngăn giúp giảm thiểu lượng cặn ra ống thoát, hạn chế tắc cống, bảo vệ hệ thống đường ống thoát.Tuy có nhiều ưu điểm nhưng cũng có nhược điểm là chi phí xây dựng bể tốn nhiều vật liệu, bể Composite giá thành cao.
Cấu tạo bể phốt 4 ngăn
Bể phốt 4 ngăn được chia thành 4 khoang có chức năng riêng biệt:
Ngăn chứa chính: Chiếm khoảng 50% thể tích bể, chứa chất thải và cặn bã đầu vào có nhiệm vụ lắng thô.
Ngăn lắng 1: Lắng thêm phần cặn nhỏ chưa lắng ở ngăn chứa.
Ngăn lọc: Chứa các lớp vật liệu lọc như than hoạt tính, cát, sỏi để lọc nước thải.
Ngăn lắng 2: Là ngăn cuối cùng, giữ lại cặn còn sót lại trước khi nước thải ra môi trường.
Tùy mục đích sử dụng và diện tích thi công, các ngăn có thể được bố trí với tỷ lệ khác nhau.
Nguyên lý hoạt động bể phốt 4 ngăn
Lắng cặn – Giai đoạn tách chất thải rắn
Khi chất thải sinh hoạt chảy vào bể phốt, dưới tác dụng của trọng lực, các hạt cặn rắn sẽ lắng dần xuống đáy bể. Nhờ đó, phần nước phía trên sẽ dần được tách ra khỏi cặn rắn và trở nên trong hơn. Đây là bước xử lý đầu tiên nhằm giảm tải chất rắn, tạo điều kiện cho các quá trình phân hủy và lọc tiếp theo diễn ra hiệu quả.
Lên men
Ngay sau khi lắng, phần bùn hữu cơ lắng đọng ở đáy bể sẽ bị vi sinh vật phân hủy. Đây là các loại vi sinh vật hoạt động trong môi trường không có oxy, có khả năng tiêu hóa và phân hủy chất hữu cơ trong cặn thải.Ngoài quá trình lắng và phân hủy, bể phốt 4 ngăn còn tích hợp thêm một giai đoạn lọc, đây chính là điểm khác biệt so với các loại bể truyền thống. Mặc dù không phải là quá trình lọc hoàn toàn, nhưng nhờ vào lớp vật liệu như gạch vụn, than xỉ, than củi, nước thải sẽ được xử lý bổ sung thêm một lần nữa. Nhờ đó, lượng cặn nhỏ, tạp chất và mùi hôi được giảm thiểu đáng kể, giúp nâng cao độ sạch, độ trong và an toàn của nước đầu ra trước khi thải ra môi trường.
Các loại bể phốt thông dụng nhất hiện nay
- Bể phốt 4 ngăn bằng vật liệu xây gạch xây: Là loại bể được thi công tại chỗ bằng gạch đặc và xi măng, chia thành 4 ngăn theo thiết kế kỹ thuật. Đây là phương án truyền thống, phổ biến ở khu vực nông thôn và nhà dân xây mới. Dễ thi công chi phí thấp, phải xử lý kỹ tránh rò rỉ.
- Bể tự hoại bằng bê tông đúc sẵn: Là loại bể được đúc sẵn bằng bê tông cốt thép, có sẵn các khoang chức năng bên trong. Sau khi vận chuyển đến công trình, chỉ cần lắp đặt và kết nối hệ thống thoát nước.Kết cấu chắc chắn, tuổi thọ cao, chống thấm chịu lực tốt.
- Bể phốt bằng vật liệu nhựa đúc sẵn: Bể được sản xuất sẵn bằng nhựa HDPE hoặc PVC chịu lực, có cấu trúc kín hoàn toàn và chia 4 ngăn xử lý bên trong. Nhẹ, dễ vận chuyển và thi công
- Bể với vật liệu Composite đúc sẵn: Được sản xuất bằng vật liệu composite (sợi thủy tinh gia cường nhựa) với đặc tính siêu bền, nhẹ và chống ăn mòn. Bể được chia sẵn 4 ngăn, đảm bảo khép kín và kín mùi.Cực kỳ nhẹ, dễ di chuyển và lắp đặt độ bền cao, không bị ăn mòn bởi hóa chất, nước thải
Cách xây bể phốt đúng tiêu chuẩn kỹ thuật
Việc xây dựng bể phốt ngăn đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt về mặt thiết kế, vật liệu và vị trí lắp đặt nhằm đảm bảo hiệu quả xử lý nước thải, tuổi thọ công trình và tránh rò rỉ gây ô nhiễm nguồn nước. Dưới đây là hướng dẫn tổng quan các bước thi công đúng chuẩn:
1. Xác định vị trí lắp đặt
Chọn vị trí dễ tiếp cận để thuận tiện cho việc hút bể định kỳ.
Bể nên được đặt xa nguồn nước sinh hoạt (giếng, bể chứa nước sạch), tối thiểu 5–10 mét.
Không nên đặt trên nền đất yếu hoặc dễ sụt lún như đất cát hoặc đất gần ao hồ.
2. Chọn vật liệu phù hợp
Sử dụng vật liệu có khả năng chống thấm tốt như bê tông cốt thép, gạch đặc trát xi măng kết hợp phụ gia chống thấm.
Vật liệu cần có khả năng chịu tải trọng và chống ăn mòn, đặc biệt ở khu vực tiếp xúc trực tiếp với nước thải.
3. Xác định dung tích và kích thước bể
Tính toán theo số người sử dụng, lưu lượng nước thải và quy định địa phương.
Mỗi người thường cần dung tích bể từ 0.6 – 0.8 m³.
Đảm bảo kích thước mỗi ngăn đủ thể tích để thực hiện chức năng chứa – lắng – lọc – lắng tinh hiệu quả.
4. Thiết kế cấu trúc 4 ngăn chuẩn chức năng
Ngăn 1: Tiếp nhận nước thải chính từ bồn cầu (lắng và phân hủy sơ cấp).
Ngăn 2: Tiếp tục lắng cặn và hỗ trợ phân hủy chất hữu cơ.
Ngăn 3: Chứa lớp vật liệu lọc như sỏi, than hoạt tính, gạch vụn để xử lý thô.
Ngăn 4: Lắng tinh trước khi xả ra môi trường hoặc sang bể thấm.
5. Lắp đặt hệ thống đường ống kỹ thuật
Sử dụng ống PVC có khả năng chống ăn mòn, kích thước phổ biến từ phi 90 – 110mm.
Bố trí đường ống dẫn nước thải, ống thông giữa các ngăn, ống thông hơi và ống thoát nước theo nguyên tắc lệch tầng, chảy tự nhiên để tránh tắc nghẽn và đảm bảo dòng chảy xử lý tuần tự.
6. Chống thấm và bảo vệ bề mặt
Toàn bộ thành và đáy bể cần được trát vữa xi măng chống thấm, có thể kết hợp thêm lớp phủ bằng vật liệu chuyên dụng như Sika, Intoc hoặc sơn epoxy chống thấm.
Lớp phủ này giúp ngăn nước ngầm thẩm thấu vào bể và giữ cho kết cấu không bị rò rỉ ra bên ngoài, đảm bảo an toàn môi trường và duy trì chất lượng công trình lâu dài.
Việc xây dựng bể phốt 4 ngăn đúng kỹ thuật chỉ là bước khởi đầu. Để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và không gặp sự cố, bạn cần bảo trì định kỳ và xử lý kịp thời khi bể đầy, cống tắc nghẽn.
Nếu bạn đang cần:
Hút bể phốt sạch sẽ, không đục phá
Thông tắc cống nhanh chóng, không gây mùi
Xử lý triệt để các sự cố nghẹt đường ống, trào ngược bể phốt
👉 Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số hotline: 0966.999.071
